Madrid’de gerçekleşecek olan NATO Liderler Zirvesi öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerinin görüşüleceği 4’lü zirveye katıldı.
Yaklaşık 2 saat süren zirveden mutabakat çıktı.
İmzalanan ortak bildiriyle İsveç ve Finlandiya, Türkiye’nin isteklerini yerine getirmeyi yazılı olarak kabul etti.
“İsveç ve Finlandiya, Türkiye’ye tam destek sözü verdi”
Görüşme ve bildiriyle ilgili soruları yanıtlayan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye’ye tam destek sözü vererek PKK/YPG ve FETÖ’yü desteklemeyeceklerini belirtti.
“Son 10 yılın en büyük güvenlik krizini aşmış oluyoruz”
“Türkiye’nin kaygılarını gideren bir anlaşmadır bu” diyen Stoltenberg, şu ifadeleri kullandı:
“PKK terör örgütü gibi örgütlerden Türkiye, uzun bir dönem muzdarip olmuştur. İsveç, Türkiye ve Finlandiya hükümetleri bir anlaşmaya varmışlardır. İsveç ve Finlandiya, terör örgütleriyle mücadele etme konusunda Türkiye ile anlaşmaya varmışlardır. Türkiye de Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini desteklemeye karar vermiştir. NATO’da her zaman farklılıklarımıza ortak bir zemin bulabileceğimizi ve görüş ayrılıklarını çözebileceğimizi gösteriyoruz. Son 10 yılın en büyük güvenlik krizini böylelikle aşmış oluyoruz.
İsveç ve Finlandiya’yı yarın NATO Zirvesi’ne davet etme kararı aldık. Sonrasında tüm başkentlerde anlaşmanın onaylanma süreci devreye girecektir. Bu mutabakat zaptının onaylanma süreciyle ilgili son derece güven duygusu içerisindeyim. Kapı açık. İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği kabul edildi.
“Finlandiya ve İsveç ambargoları kaldıracak”
Her ulusun kendi yolunu seçme hakkı vardır ve egemenliklerine saygı duymak zorundasınız. Biz yıllardır İsveç ve Finlandiya’nın kararlarına saygı duyduk. Üye olmak istediklerini söylediklerinde NATO’nun kapılarının açık olduğunu ilettik. Bu da Putin’in başarmak istediğinin tam tersi olmuştur. Bu kararın doğru olduğunu düşünüyorum. Ve bizim güvenliğimizi güçlendireceğini düşünüyorum. Burada başka bir silahlara yönelik atıfta bulunmuyor. İsveç veya Finlandiya’nın artık Türkiye’ye karşı bir ambargoları olmayacak. Bu önemli bir adım. Çünkü ülkelerin birbirine karşı ambargoları olmamaları gerekir.
“Terörle mücadelede Türkiye ile çalışacaklar”
Çok yapıcı konuşmalarımız oldu. Sonrasında birlikte anlaşmaya vardık. Ve elbette İsveç ve Finlandiya’nın davet edilmesi kararı tüm üyeler tarafından ele alınacaktır. İsveç ve Finlandiya terörle mücadeledeki kararlarını güncellemeye karar verdiler. Açıkça şu ifade edilmekte: Finlandiya ve İsveç terörle mücadelede Türkiye ile çalışacaklar. Terörün tüm biçimleriyle dayanışmayı gösterecekler ulusal barış ve güven için. Finlandiya ve İsveç PKK/YPG ve FETÖ terör örgütüne destek vermeyecekleri konusunda taahhüt verdi. Finlandiya ve İsveç ortaklar oturumuna katılacaklar. Bu siyasi karar liderlerin yarın alacağı karar ile devam edecektir Bugün Türkiye ile anlaşmaya varmış olmamızdan son derece memnunum. Tüm farklılıklarımızı çözdüğümüzü söyleyemem her zaman farklılıklarımız olacaktır. ABD’nin silah ihracatı konusunda kısıtlamaların olduğunu biliyorum. Çok önemli bir karar aldık.”
Görüşme sonrasında; Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik süreçleri hakkında üç ülkenin liderlerinin huzurunda üçlü memorandum imzalandı.
Memoranduma Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, İsveç Dışişleri Bakanı Anne Linde imza attı.
NATO Zirvesi’nin düzenlendiği Madrid’deki IFEMA Fuar Merkezi’ndeki imza törenine Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson katıldı.
10 MADDELİK ORTAK BİLDİRİ
1. Bugün, NATO Genel Sekreterinin kolaylaştırıcılığında bir araya gelen
Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in temsilcileri müteakip hususlarda mutabık
kalmışlardır.
2. NATO, müşterek savunma ve güvenliğin bölünmezliği ilkeleriyle ortak
değerlere dayalı bir İttifaktır. Türkiye, Finlandiya ve İsveç Washington
Antlaşması’nda belirtilen ilkelere ve değerlere bağlılıklarını ifade ederler.
3. İttifakın en temel unsurlarından biri üye devletlerin milli güvenliğinin
yanısıra uluslararası barış ve istikrara doğrudan tehdit teşkil eden
terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede tam dayanışma ve
işbirliğidir.
4. Müstakbel NATO Müttefikleri olarak Finlandiya ve İsveç, milli güvenliğine
yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye’ye tam destek verirler. Bu çerçevede,
Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan
örgüte destek sağlamayacaklardır. Türkiye de milli güvenliklerine yönelik
tüm tehditlere karşı Finlandiya ve İsveç’e tam destek verir. Finlandiya ve
İsveç terörizmi tüm biçim ve tezahürleriyle en kuvvetli şekilde reddeder ve
kınar. Finlandiya ve İsveç, tüm terör örgütlerinin Türkiye’ye karşı
gerçekleştirdikleri saldırıları açık ve net biçimde kınar, Türkiye’yle ve
mağdurların aileleriyle en derin dayanışma duygularını ifade eder.
2 / 4
5. Finlandiya ve İsveç, PKK’nın yasaklanmış bir terör örgütü olduğunu teyit
eder. Finlandiya ve İsveç, PKK ve diğer tüm terörist örgütlerin, bunların
uzantılarının faaliyetleri ile iltisaklı kuruluşlar ve paravan örgütler içerisinde
yeralan veya bu terör örgütleriyle bağlantısı bulunan şahısların faaliyetlerini
engelleyeceklerini taahhüt eder. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bu terör
örgütlerinin faaliyetlerini engellemek amacıyla aralarındaki işbirliğini
artırmaya karar vermişlerdir. Finlandiya ve İsveç, bu terör örgütlerinin
emellerini reddeder.
6. Buna ilaveten, Finlandiya 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren Ceza
Yasası’nda yaptığı bir dizi değişiklikle cezalandırılabilir terör suçları
kapsamına yeni faaliyetler eklemiştir. 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe
giren bu son değişikliklerle terörist grupların faaliyetlerine katılım suçunun
kapsamı genişletilmiştir. Aynı zamanda, kamusal alanda terörizmi tahrik
eylemleri ayrı bir suç olarak cezalandırılmıştır. İsveç, yeni ve daha etkin bir
Terör Suçları Kanunu’nun 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe gireceğini ve
hükümetin terörle mücadele mevzuatını daha da tahkim edeceğini teyit
eder.
7. Türkiye, Finlandiya ve İsveç aralarında artık hiçbir milli silah ambargosu
bulunmadığını teyit ederler. İsveç, NATO Müttefiklerine yönelik olarak silah
ihracatına ilişkin milli mevzuatını tadil etmektedir. Gelecekte, Finlandiya ve
İsveç’ten yapılacak savunma sanayii ihracatı Müttefik dayanışmasına ve
Washington Anlaşması’nın 3. Maddesi’nin ruhuna ve lafzına
uygun biçimde yürütülecektir.
8. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bugünkü görüşmelerden sonra müteakip
somut adımları atacaklarını taahhüt ederler:
3 / 4
Terörizmle, örgütlü suçlar ve diğer ortak sınamalarla mücadelede
mutabakat temelinde işbirliğini geliştirmek için kolluk kuvvetlerini ve
istihbarat kuruluşlarını da içeren her düzeyde hükümetlerarası
yapılandırılmış bir diyalog ve işbirliği mekanizması tesis edeceklerdir.
Finlandiya ve İsveç, ilgili NATO belgelerinin ve politikalarının
hükümleriyle uyumlu biçimde terörizmle mücadeleyi kararlılık ve azim
içinde yürütecek ve yerel mevzuatlarını bu doğrultuda güçlendirmeye
yönelik gerekli tüm adımları atacaklardır.
Finlandiya ve İsveç, Avrupa İade Sözleşmesi’yle uyumlu biçimde,
Türkiye tarafından sağlanan bilgi, delil ve istihbaratı dikkate alarak
Türkiye’nin terör zanlılarına dair sınır dışı veya iade taleplerini
ivedilikle ve bütün boyutlarıyla işleme koyacak ve Türkiye’yle iade ve
güvenlik işbirliğini geliştirmek için gerekli ikili ahdî düzenlemeler
yapacaklardır.
Finlandiya ve İsveç, 5. paragrafta kayıt altına alındığı çerçevede, PKK
terör örgütünün ve bütün uzantıları ile iltisaklı kuruluşlarının ve
paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerine
yönelik soruşturma başlatacak ve bunları yasaklayacaklardır.
Türkiye, Finlandiya ve İsveç dezenformasyonla mücadele
edeceklerini taahhüt edecek ve yasalarının, Türkiye’ye yönelik şiddeti
kışkırtan faaliyetler dahil olmak üzere, terör örgütlerinin propagandası
amacıyla istismar edilmesini engelleyeceklerdir.
4 / 4
Finlandiya ve İsveç, silah ihracatına dair mevzuatlarının Müttefiklere
yönelik yeni taahhütleri mümkün kılmasını ve NATO’daki üyelik
statüleriyle mütenasip olmasını temin edeceklerdir.
Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin askeri mobilite konusundaki PESCO
projesine katılımı dahil olmak üzere, Türkiye ve diğer AB üyesi
olmayan Müttefiklerin Avrupa Birliği’nin Ortak Güvenlik ve Savunma
Politikası’nın mevcut ve müstakbel girişimlerine mümkün olan en
geniş şekilde dahil edilmesine destek vereceklerdir.
9. Bu adımların hayata geçirilmesi için, Türkiye, Finlandiya ve İsveç
Dışişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları, İstihbarat Servisleri ve Güvenlik
Kurumlarından uzmanların katılımıyla bir Daimi Ortak Mekanizma tesis
edeceklerdir. Daimi Ortak Mekanizma diğer ülkelerin katılımına açık
olacaktır.
10. Türkiye, NATO’nun Açık Kapı politikasına uzun zamandır devam eden
desteğini teyit eder ve Madrid Zirvesi’nde Finlandiya ve İsveç’in NATO
üyesi olmak üzere davet edilmelerine desteğini ifade eder.
Mevlüt Çavuşoğlu
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı
Pekka Haavisto
Finlandiya Dışişleri Bakanı
Ann Linde
İsveç Krallığı Dışişleri Bakanı